سونه

یادداشت های تاریخی-اجتماعی

سونه

یادداشت های تاریخی-اجتماعی

بایگانی

۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «هخامنشیان» ثبت شده است

عدالت در زمان کوروش!

ارگاش مازندرانی | پنجشنبه, ۲۶ شهریور ۱۳۹۴، ۰۲:۴۳ ق.ظ

کورش بزرگ  در منشور مشهورش نکاتی دال بر برانداختن برده داری یا برانداختن بهره کشی از انسان ها آورده است. اما این ادعا با کتیبه های دیگر عصر هخامنشی موافقت ندارد. برای مثال به موجب لوحه شماره 252 از سال هشتم پادشاهی کورش در بابل، دختری به نام تابموتو به دلیل اینکه پدرش یک سکه طلا و ده سکه نقره به مؤسسه مالی یا رباخانه اگیبی بدهی داشت، به گرو گرفته شد تا زمانی که پدرش بدهی خود را تسویه کند.
دخترانی که به گرو گرفته می شدند، برای بهره کشی جنسی اجاره داده می شدند تا خسارت تأخیر را جبران کنند.
به موجب الواح هخامنشی کشف شده در بابل دانسته شده که کورش و کمبوجیه با سرمایه ای که از محل غارت لیدی تأمین شده بود، در مؤسسه مالی اگیبی سرمایه گذاری کردند. فعالیت های این مؤسسه از جمله عبارت بود از: اعطای وام با بهره سی تا پنجاه درصد در ماه، خرید و فروش برده و اجاره دادن فاحشه.(1)
کتزیاس ـ مورخ و پزشک رسمی دربار اردشیر دوم هخامنشی ـ آورده است که کورش پس از غلبه بر ماد، اسپیتاماس را کشت و زن او را که آمیتیس نام داشت، تصرف کرد. آمیتیس دختر آستیاگ و خواهر ماندانا و خاله ی کورش بود.(2)
سنگسار زنان در زمان فرمانروایی کورش بزرگ بر بابل امری متداول بود و در مورد زنان زانیه اجرا می شد. در این مورد مردان از مجازات سنگسار معاف بودند، مگر آنکه به حرم و کنیزان شاه نظر داشتند. (3)
اخیراً مطلبی به فراوانی و با عنوان هایی شبیه به «کورش پادشاهی که تنها یک زن داشت» در اینترنت منتشر شده است. اما چنین ادعایی درست نیست. کورش همزمان دست کم دو یا سه زن رسمی داشته است:
«آمیتیس» خواهر ماندانا و خاله خودش که او را پس از اشغال کشور ماد و پس از کشتن شوهرش تصرف کرده بود؛
«کاساندان» دختر فرناسپ که ظاهراً زن اصلی حرمسرا و مادر ولیعهد بود؛
«نییِتیس» دختر آماسیس دوم فرعون مصر که کاساندان نگران توجه زیاد کورش به او بود.
چهارمین زن که کورش خیال تصرف او را در سر داشت، «توموروس/تومیریس» ملکه و شاه ماساژت ها بود که به کورش جواب رد داد.
(4)

منابع

1- ترجمه پنجاه لوح حقوقی و اداری از زمان پادشاهی کورش، دانشنامه آشورولوژی و زبان شناسی، جلد سوم، دفتر سوم، لایپزیک، 1897
2-ت
اریخ کتزیاس (خلاصه فوتیوس)، ترجمه کامیاب خلیلی، تهران، 1380، ص 19.
3-ترجمه پنجاه لوح حقوقی و اداری از زمان پادشاهی کورش، دانشنامه آشورولوژی و زبان شناسی، جلد سوم، دفتر سوم، لایپزیک، 1897 (منبع زیر)؛ و نیز تاریخ تمدن ویل دورانت، جلد یکم، مشرق زمین.
4-ایسرائل، ژرار، کوروش بزرگ ـ بنیادگذار امپراتوری هخامنشی، ترجمه مرتضی ثاقب فر، تهران، 1380، صفحه 249 و 250؛ بریان، پی یر، تاریخ امپراتوری هخامنشیان ـ از کورش تا اسکندر)، ترجمه مهدی سمسار، جلد اول، تهران، 1377، صفحه 89 و 90؛ کتزیاس، خلاصه تاریخ کتزیاس، ترجمه و تحشیه کامیاب خلیلی، تهران، 1380، صفحه 19 تا 38

  • ارگاش مازندرانی